Türkiye’nin Parlamenter Sistem Tecrübesi
Türkiye uzunca bir süredir sistem tartışması yürütüyor ve öyle anlaşılıyor ki bu konudaki tartışma ve arayış, siyaseti önümüzdeki birkaç yıl yoğun bir şekilde etkilemeye ve biçimlendirmeye devam edecek.
Türkiye’de parlamenter sistem, sık sık kesintilere uğrasa da 150 yıllık (1876-2017) bir geçmişe sahip. Öte yandan ne 150 yıl süren bu parlamenter sistem deneyimi ne de son 5 yıldır tecrübe edilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi (veya yaygın kullanımıyla başkanlık sistemi) siyasette ve toplumda genel bir memnuniyet üretebilmiş durumda.
Haziran 2023’te yapılması öngörülen seçimlerin sonucuna göre, yoğunluğu ve süresi değişse bile, her halükârda sistem tartışmasının kısa vadede Türkiye siyasetinin en önemli başlığı olacağını öngörmek mümkün.
Bu durumu göz önünde bulundurarak, karar alıcılara ve kamuoyuna akademik bilgi temelli katkı sağlamak ve tartışmaların siyasi keskinliğini esneterek diyalog ve müzakere zeminini genişletmek üzere kapsamlı bir program hazırlamış bulunuyoruz.
Bu program çerçevesinde, Ankara Enstitüsü ve CATS olarak, 2022 boyunca, sistem arayışına katkı sunacak 10 akademik analiz yayınlamayı, etkili bir sistem tartışması sağlayacağını öngördüğümüz paydaşların katılımıyla 2 çalıştay düzenlemeyi ve toplumun sistem ile ilgili kanaatlerini öğrenmek üzere detaylı bir kamuoyu araştırması yapmayı planlıyoruz.
Prof. Dr. Ergun Özbudun’un Türkiye’nin 150 yıllık parlamenter sistem tecrübesini değerlendirdiği elinizdeki çalışma, 10 rapordan oluşacak akademik katkının ilk örneğini oluşturmaktadır.